كاليفورنيا. KazUnite – اقش-تا قازاقتىڭ ۇلتتىق ونەرىن دارىپتەپ جۇرگەن وتانداستارىمىزدىڭ قاتارى ۋاقىت وتكەن سايىن ارتىپ كەلەدى. سولاردىڭ ءبىرى – كاليفورنيا شتاتىنداعى قازاق ورتالىعىنىڭ دومبىرا ۇيىرمەسىنىڭ مامانى ايگەرىم نۇرجاۋبەكوۆا.
“…ناعىز قازاق قازاق ەمەس، ناعىز قازاق – دومبىرا” دەگەندەي، الماتى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن ايگەرىم مۇحامەرقىزى ۶ جاسىنان باستاپ دومبىراعا اۋەس بولىپتى. الماتىداعى ۲۲ مەكتەپ-گيمنازياسىنىڭ تابالدىرىعىن اتتاعان سوڭ ۱۱ جىل بويى دومبىرادان استە قول ۇزبەگەن. ايگەرىم – ۇيدەگى ءۇش قىزدىڭ ەكىنشىسى. تۋعان اپكەسى ايگۇل مەن ءسىڭلىسى گاۋحار دا مەكتەپتىڭ دومبىرا ۇيىرمەسىنە بىرگە بارىپ، ءبىلىم وشاعىنىڭ وركەسترىندە ونەر كورسەتكەن. تاجىريبەلى پەداگوگ رىستى يساليەۆا ونەرلى جاستاردى دومبىراعا باۋلىپ قانا قويماي، ۇلتتىق اسپاپقا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرىپ، شابىتتاندىرىپ، ۇلكەن ساحنالارعا جول اشىپتى. رىستى جۇماليقىزىنىڭ ءتالىمىن العان ايگەرىم مەكتەپ قابىرعاسىندا جۇرگەندە بىرقاتار بايقاۋلارعا قاتىسىپ، جۇلدەلى ورىندارعا يە بولعان. بۇگىندە ول اقش-تىڭ كاليفورنيا شتاتىنداعى قازاق ورتالىعىندا دومبىرادان ساباق بەرەدى.
۲۰۲۱ جىلى جۇبايى جالەل قابىلباي “بولاشاق” باعدارلاماسى بويىنشا وڭتۇستىك كاليفورنيا ۋنيۆەرسيتەتىنە وقۋعا ءتۇسىپ، وتباسىمەن اقش-قا كەلدى.
“بۇل الىس ەلگە العاشقى ساپارىم بولدى. باستاپقى كەزدە قانداي قيىندىق بولماسىن ۇنەمى شىعارماشىلىق ىزدەنىستە بولدىم. قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ ۳۰ جىلدىعىن اتاپ وتۋگە ارنالعان مەرەكەلىك ءىس-شارا اقش-تاعى قوعامدىق ومىرگە بەلسەندى ارالاسۋىما سەبەپكەر بولدى. وسى مەرەكەگە وراي قازاق ورتالىعى كەڭ كولەمدە كونتسەرتتىك باعدارلاما ۇيىمداستىردى. مۇندا مەن دومبىراشىلار ءانسامبلىنىڭ قۇرامىنا شاقىرىلدىم. وسىلايشا، ورتالىق جۇمىسىنىڭ تىنىسىمەن تانىستىم. بۇدان كەيىن قازاق ورتالىعىندا دومبىرا ساباعىن وتكىزۋ تۋرالى ۇسىنىس ءتۇستى. ءبىر كۇنى لوس-اندجەلەستەگى كونتسەرتكە قاتىسىپ قانا قويماي، وسىنداعى قازاق بالالارىنا الەمدەگى ەڭ تانىمال قالالاردىڭ بىرىندە دومبىرا ساباعىن وتكىزۋ باقىتى بۇيىردى. مۇنداي مۇمكىندىكتىڭ تۋاتىنىن ءتىپتى ەشقاشان ەلەستەتپەگەنمىن دە”، – دەيدى ايگەرىم نۇرجاۋبەكوۆا.
قازىرگى ۋاقىتتا ايگەرىم مۇحامەرقىزىنىڭ ساباعىنا ۶ وقۋشى قاتىسادى. ۇلتتىق ونەرگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىنىڭ ارقاسىندا وقۋشىلار جاقسى ناتيجە كورسەتىپ جۇرگەن كورىنەدى. مىسالى، ولار بيىلعى ناۋرىز مەرەكەسىنە ارنالعان كونتسەرتتە جانە جەڭىس كۇنىنە ارنالعان ءىس-شارادا كوپشىلىك الدىندا ونەر كورسەتكەن.
“بۇل باعىتتاعى جۇمىستار جالعاسادى. وقۋشىلارىمىز ءالى تالاي جەتىستىكتەرىمەن ءبىزدى جانە اتا-انالارىن قۋانتادى دەپ سەنەمىز. بولاشاقتارىنان زور ءۇمىت كۇتەمىز. ولارعا وسىنداي مۇمكىندىك بەرىپ وتىرعان ورتالىق ۇجىمىنا، ارىپتەستەرىمىزگە العىسىم زور”، – دەيدى دومبىرا ۇيىرمەسىنىڭ جەتەكشىسى.
التىن اسىقتاي ۇل مەن كۇمىس قاسىقتاي قىزدى ومىرگە اكەلگەن ايگەرىم نۇرجاۋبەكوۆا اتا-انا ءارى ۇستاز رەتىندە دە قازاق جاستارىنىڭ ساناسىنا ۇلتتىق مادەنيەتتى ءسىڭىرۋدى ماقسات تۇتىپ وتىرعانىن ايتادى.
“ماقساتىم – وتانىنان جىراقتا جۇرگەن قازاق بالالارىن ۇلتتىق مۋزىكامەن تاربيەلەي وتىرىپ، ولاردىڭ اتا-بابالارىنىڭ تاريحىمەن تانىسۋعا، ءتول مادەنيەتى مەن سالت-داستۇرىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن جانە ماقتانىش سەزىمىن وياتۋعا ۇلەس قوسۋ” – دەدى ايگەرىم.
ايتا كەتسەك، كاليفورنياداعى قازاق ورتالىعىنىڭ باسشىسى راۋشان مۇحتار. ورتالىقتا قازاق وتباسىلارىنىڭ بالالارى مەكتەپتەگى ساباقتان تىس ۋاقىتتا مۇندا دومبىرا ۇيىرمەسى مەن سپورتتىق سەكتسيالارعا قاتىسادى. سونىمەن قاتار ورتالىقتا بالالار سالت-ءداستۇر مەن ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بويعا ءسىڭىرۋى ءۇشىن بارىنشا مۇمكىندىكتەر قاراستىرىلعان.